Ako bi čovječanstvo pogodio virus, koji bi po svojoj ubojitosti bio sličan onome iz 1918. godine, umrlo bi između 20 i 100 miliona ljudi. Ali, nije virus influence jedini koji prijeti čovječanstvu — prema Svjetsko zdravstvenij organizaciji (SZO), od početka osamdesetih pojavilo se 39 novih bolesti. Stručnjaci Svjetske zdravstvene organizacije i američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti u Atlanti smatraju da je nova pandemija gripa, ako ne neizbježna, onda svakako vjerovatna.
Mnogi od novih virusa koji su zaprijetili čovječanstvu zapravo su „stari”, jer kod životinja postoje već vjekovima. Najbolji primjer za to je HIV, uzročnik side, koji je nasljednik SIV-a, virusa koji nose šimpanze u Kamerunu. Naučnici smatraju da je do transformacije „miroljubivog” SIV-a (nije opasan za šimpanze) u zloglasni HIV došlo prije sedamdesetak godina, kada je počelo krčenje šuma i gradnja saobraćajnica u Africi. Donosimo pregled nekih od najopasnijih virusa koje su stručnjaci prozvali „jahačima apokalipse”.
Lasa
Godišnje umire oko 5.000 ljudi. Prvi slučaj zaraze kod ljudi zabilježen je kod jedne medicinske sestre u nigerijskom gradiću Lasa 1969. godine. Virus prenose glodari u zapadnoj Africi.
Marburg
Stopa smrtnosti 90 odsto. Virus je dobio ime po njemačkom gradu Marburgu, gde se pojavio 1967. godine kod zaposlenih u jednoj laboratoriji koji su radili istraživanja sa zaraženim zelenim majmunima iz Ugande. Ove je jeseni u Ugandi od marburške groznice je umrlo troje.
Nipa i hendra
Opasnost skrivena u slijepim miševima. Kao inspiracija za film „Zaraza” Stivena Soderberga iz 2011. godine poslužio je virus nipa, koji se 1998. godine pojavio u istoimenom selu u Maleziji. Taj virus prenose slijepi miševi, a te godine je nipa prvo ubio hiljade svinja, da bi već za nekoliko nedjelja „skočio” na čovjeka i usmrtio stotinak ljudi.
Krimsko-kongoanska hemoragična groznica
Postoji na Balkanu. Prvi je put opisana 1944. godine na Krimu, a zatim je 1969. godine zabilježena u Kongu. Posljednjih desetak godina bolest se pojavila u jugoistočnoj Evropi, Grčkoj, Albaniji i Bugarskoj, u Srbiji na Kosovu. Divlje i domaće životinje, poput ovaca i goveda, prirodni su rezervoari virusa koji se smatra jednim od profitera klimatskih promjena i globalnog zagrevanja.
Zika
Prenose ga tropski komarci. Virus je porijeklom iz Afrike, gdje je 1947. godine prvi put izolovan kod majmuna. Virus zika se zatim proširio duž ekvatorijalne Afrike i kasnije po Aziji, Polineziji i pre nekoliko godina u Americi. Vrlo je opasan za trudnice.
Denga groznica
Godišnje se zarazi više od 50 miliona ljudi. Poznata je i kao kostolomna groznica. Riječ je tropskoj bolesti koju uzrokuje virus denge, a prenose ga tropski i tigrasti komarac. Godišnje se denga groznicom zarazi između 50 i 100 miliona ljudi.
Ebola
Pojavila se 1976. godine u jednom selu uz obalu rijeke Ebole u Kongu, a nakon toga je zabilježeno dvadesetak epidemija te bolesti u Africi. Najgora je bila epidemija u zapadnoj Africi, koja je od 2013. do 2016. godine odnijela živote 11.300 ljudi. Globalizacija i gusti avionski saobraćaj tada su rezultirali s nekoliko slučajeva ebole na zapadu.